جوان و ارتباط با خدا


 

نويسنده: ابراهيم اخوي




 

 

اسلام، نرم‌افزار جامع
 

وقتي درباره موضوعي دنبال نرم افزار مناسب مي‌گرديد، يكي از مهم ترين ملاك‌ها كامل و جامع بودن آن نرم افزار است. اين قانون عقلي در بسياري از انتخاب‌هاي ما نقش دارد. به همين دليل، در انتخاب سبك زندگي و رسيدن به سعادت نيز، در پي كامل‌ترين روشي هستيم كه آخرين نسخه از آن صادر شده باشد. اين سبك پيشنهادي خداوند، در برنامه‌اي به نام «دين اسلام» طراحي و در اختيار همگان نهاده شده است. مراحل آزمايشي و نيز آگاهي از اصلي و فراگير بودن اين برنامه قرن‌هاست كه سپري شده و مردمان فراواني از سراسر جهان تاكنون به شناخت اين برنامه توفيق يافته‌اند، از مشتريان جدي و كاربران هميشگي اين نرم افزار هستند.

توجه به همه نيازها
 

از ويژگي‌هاي برنامه اسلام، توجه به همه نيازهاي كاربران است. بي گمان ما در رفتار، شناخت و هيجان‌هاي خود با راهكارهايي روبه‌رو هستيم كه از تسلط و آگاهي كامل برنامه نويس و طراح اين نسخه خبر مي‌دهد. خداوند كه آفريدگار انسان است، با دانش مطلق خود درباره نيازهاي بندگان خويش، تمام جنبه‌هاي فردي و اجتماعي ما را در اين برنامه نهايي پيش بيني و اعلام كرده است. يكي از اين ويژگي‌هاي برجسته، توجه كردن به نيازهاي معنوي است. همان گونه كه شما براي به روز كردن برخي از برنامه‌ها به شبكه اصلي مي‌پيونديد، بندگان خدا هم
براي به روز شدن و توان‌مندي براي حركت در مسير پيشنهادي سعادت، به برقراري ارتباط با او نيازمندند و اين ارتباط، در برنامه گنجانده شده است. دامنه ارتباط، نامحدود و سرعت آن محاسبه نشدني است. ميزان دريافتي شما از اين ارتباط هم باور نكردني است. هيچ محدوديت مكاني براي ارتباط وجود ندارد و از سوي سرويس دهنده، هيچ گاه تماس قطع نمي‌شود. همان گونه كه با داشتن برخي از نرم افزارهاي جانبي و امكانات سخت افزاري مي‌توانيد شرايط ارتباطي بهتري را براي خود به وجود آوريد، در اين برنامه هم برخي از مكان‌ها مانند مسجد، مكان‌هاي زيارتي و نيز برخي از زمان‌ها مانند وقت‌هاي نماز، مناسبت‌هاي مذهبي و معنوي چون عيد قربان، عيد غدير، ماه رمضان، شب‌هاي قدر و ديگر شرايط مانند داشتن اطلاعات بيشتر درباره مركز ارتباط (خدا شناسي)، تمركز در ارتباط با عنوان رسمي «حضور قلب» و آگاهي از مسير ارتباط (خدا شناسي)، مي‌تواند در بهبود ارتباط، نقش بسزايي داشته باشد.

فرصت‌ها و فراست‌ها
 

هوشمندي، به يك معنا استفاده از موقعيت‌ها و سازگارشدن با شرايط است. فرصت‌هاي معنوي موجود در روزهاي سال، موقعيت‌هايي هستند كه در آموزه‌هاي ديني به شكارآنها ترغيب شده‌ايم؛ روزهايي كه مي‌توانند حس و حال بهتري را براي ارتباط با خدا در ما پديد آورند. در روايتي از امام علي(ع) نمونه‌اي از اين پيشنهاد ديده مي‌شود، آنجا كه مي‌فرمايد:
خوش دارم كه انسان، سالي چهار شب را وقف عبادت خدا كند: شب عيد فطر، شب عيد قربان، شب نيمه شعبان و شب اول رجب.(1)
شب هنگام به دليل برخورداري بيشتر از آرامش و نبود دغدغه‌هاي مادي و نگراني‌هاي كاري، زمان بهتري براي بهره‌وري معنوي است. از اين رو، در بسياري از روايت‌ها به مسئله شب زنده داري سفارش مي‌شود. همچنين، در آموزه‌هاي ديني درباره بهره‌وري از جواني و شرايط ويژه آن براي شناخت و رسيدن به خداوند تشويق‌هاي ارزنده الهي در نظر گرفته شده است.

شهره شهر آسمان
 

جواني، دوره‌اي سرشار از نيازها و خواهش‌هاست. جوان مانند مشتري يك نمايشگاه بزرگ است كه غرفه‌هاي متعدد در آن رخ مي‌نمايد. دراين ميان، انتخاب غرفه‌اي خاص كه براي رسيدن به نيازهاي خود، مناسب و مطمئن باشد، ‌كاري دشوار و نيازمند آگاهي و تصميم استوار است. زماني كه جوان از دل همه خواهش‌ها بيرون مي‌آيد و چون جوانه‌اي در دل سنگ‌هاي ستبر سر مي‌كشد، شهره شهر آسمان مي‌شود و مدال افتخار، از سوي آفريدگار به گردن مي‌آويزد.
پيامبر خدا(ص) كه خود در جواني فاتح اين مدال زرين بود، چنين خبر مي‌دهد:
خداوند متعال به وجود جوان عبادت پيشه، بر فرشتگان مي‌نازد و مي‌فرمايد: بنگريد اين بنده مرا! به خاطر من از شهوت و خواسته خويش دست كشيده است.(2)

همچون پيامبران
 

پيامبران، برگزيدگان خدا هستند. انسان‌هاي برجسته‌اي كه در زندگي خود را به شناسايي دين پروردگار و اجراي آن در ميان افراد بشر سپري كردند؛ فداكاراني كه با تحمل مشكلات فراوان، كوشيدند تا از بدبختي همنوعان خويش جلوگيري كنند. اكنون كه آخرين پيامبرخدا نيز برگزيده شده و بر همگان منت گذارده، مي‌توان اميدوار بود كه با پيش گرفتن روش‌هاي پيشنهادي آن بزرگواران، خود را به خداوند متعال نزديك كرد. يكي از اين روش‌ها كه در آموزه‌هاي اسلامي ياد شده، جدي گرفتن مسائل معنوي و ارتقاي ارتباط با خداوند در قالب عبادت است.
پيامبر خدا(ص) در اين زمينه مي‌فرمايد:
برتري جوان عابدي كه در جواني خود، ره بندگي پيش گرفته، بر پيري كه در بزرگ سالي به عبادت روي آورده، همچون برتري فرستادگان الهي بر ديگر مردمان است.(3)

از ادعا تا اثبات
 

در زندگي بارها تفاوت ميان ادعا با اثبات را تجربه كرده‌ايم. ممكن است خود را بسيار موجه نشان دهيم و در پس نقاب شخصيت، مخفي شويم، ولي زماني كه نوبت به امتحان مي‌رسد، همه اين پرده‌ها كنار مي‌روند.

 

چه خوش است تا محك تجربه آيد به ميان
تا سيه روي شود هركه در او غش باشد
حافظ
اگر يكي از دوستان شما هميشه مي‌گويد كه مي‌توان به من اعتماد كني و هر وقت كاري داشتي، من هستم، آن هنگام كه با نياز جدّي شما روبه‌رو مي‌شود، زمان مناسبي است تا با اقدام خود، دوستي يا تظاهر به آن را به شما ثابت كند. ما در نوع ارتباط با خداوند نيزاين گونه‌ايم؛ اگر توانستيم از عهده همه مانع‌ها برآييم و بندگي و رضاي او را مقدّم بداريم، با مهر تأييد خداوند روبه‌رو مي‌شويم. پيامبر خدا(ص) مي‌فرمايد:
محبوب ترين خلايق نزد خداوند عزوجل، جوان نورسته خوش سيمايي است كه جواني و زيبايي خود را براي خدا و در راه طاعت او بگذارد. خداوند رحمان به وجود چنين جواني بر فرشتگانش مي‌نازد و مي‌فرمايد: اين است بنده راستين من.(4)
همچنين در صحيفه ادريس آمده است:
خوشا آنان كه از روي عشق مرا پرستيدند و مرا معبود و پروردگار خود گرفتند، به خاطر من شب‌ها نخوابيدند و روزها كوشيدند و اين نه از روي ترسي بود و نه از بهر اميدي، نه از هراس دوزخي بود و نه به طمع بهشتي، بلكه به سبب محبت راستين و اراده بي شائبه و بريدن از همه چيز و دل بستن به من بود.(5)
 

ويتامين بندگي
 

يكي از روان شناسان مي‌نويسد:
ما 10 مخزن عشق داريم كه با تهي شدن هر يك، احساس كمبود و نگراني، وجود ما را فرا مي‌گيرد و با داشتن همه آنها احساس خوشبختي و موفقيت مي‌كنيم. عشقي كه از سوي خداوند دريافت مي‌كنيم، به همراه رابطه‌اي كه با او به شكل عبادت
داريم، از مهم ترين مخازني هستند كه پر بودن آنها مي‌تواند احساسات مثبتي را در ما ايجاد كند.(6)
همچنين در تورات چنين آمده:
اي پسرآدم! براي عبادت من زمان قرار ده تا دلت را از بي نيازي آكنده سازم و تو را به خواسته‌ات وانگذارم و بر من است كه در نيازمندي را به روي تو ببندم و دلت را از ترس خود لبريزسازم. اگر خود را وقف عبادت من نسازي، دلت را از گرفتاري به دنيا پر مي‌كنم. سپس در نياز را به رويت نبندم و تو را به خواسته‌ات واگذارم.(7)

پيش نيازهاي معنوي
 

براي گذراندن برخي از واحد‌هاي درسي، شرط پيش نياز گذاشته مي‌شود. اين كار به منظور برخوردار شدن از آمادگي اوليه براي درك و فراگيري بهتر از دانشي است كه در آن درس خواهد آمد. به همين ترتيب، ما انسان‌ها در رفتارهاي خود نيز گاهي به مقدماتي نياز داريم. مثلاً براي موفقيت در اجتماع نيازمند فراگيري مهارت‌هاي ارتباطي هستيم. در راه رشد معنوي و ارتقاي درجه بندگي نيز سفارش‌هايي در دين اسلام آمده كه آگاهي از آن، ما را در پيمودن موفقيت آميز اين راه ياري خواهد رساند. در حديث معراج آمده است:
اي احمد! آيا مي‌داني كه بنده چه وقت مرا بندگي مي‌كند؟ عرض كرد: نه، اي پروردگار من. فرمود: هر گاه هفت خصلت در او فراهم آيد: پارسايي و ورعي كه مانع او از حرام‌ها شود و سكوتي كه او را از سخنان بيهوده باز دارد و ترسي كه هر روز بر گريه او بيفزايد و شرمي كه در خلوت و تنهايي از من داشته باشد و خوردن به اندازه ضرورت داشتن دنيا به سبب دشمني من با آن و دوست داشتن نيكان به اين علت كه من آنان را دوست مي‌دارم.(8)

خوشا به حال اين جوان
 

امام صادق(ع) نقل مي‌كند: روزي رسول خدا(ص) نماز صبح را با مردم خواند. بعد از نماز چشمش به جواني در مسجد افتاد كه چرت مي‌زد و سرش پايين مي‌افتاد،
رنگي زرد و بدني نحيف و چشماني گود افتاده داشت. پيامبر خدا(ص) به او فرمود: چگونه‌اي؟ عرض كرد: اي رسول خدا! من به يقين رسيده‌ام. حضرت از گفته او تعجب كرد و فرمود: هر يقيني را حقيقتي است. حقيقت يقين تو چيست؟
گفت: اي رسول خدا! همين يقين من است كه اندوه به جانم افكنده و شبم را به شب زنده‌داري (عبادت) و روزها‌ي گرمم را به تشنگي (روزه‌داري) كشانده است و نفس من به دنيا و آنچه در آن است، بي رغبت گشته است تا آنجا كه گويي عرش پروردگارم را مي‌بينم كه براي رسيدگي به حساب برپا شده و مردم براي حساب گرد آمده‌اند و من نيز در ميان آنها هستم... .
رسول خدا(ص) به اصحاب خود فرمود: اين، بنده‌اي است كه خداوند دلش را به [نور] ايمان روشن ساخته است. سپس به او فرمود: به اين حال خود پايدار باش! جوان عرض كرد: اي پيامبر خدا! دعا كن خداوند شهادت در ركاب شما را روزي من فرمايد. رسول خدا(ص) براي او دعا كرد. پس از مدتي در جنگي همراه پيامبر بيرون رفت و بعد از نه نفر به شهادت رسيد.(9)

پی نوشت ها :
 

1. محمد محمدي ري شهري، ميزان الحكمه، ج5، ص427، ح9149.
2. ميزان الحكمه، ج5، ص461، ح9264.
3. ميزان الحكمه، ج5، ص461، ح9265.
4. ميزان الحكمه، ج5، ص461، ح9268؛ شيخ صدوق، الخصال، ص343.
5. ميزان الحكمه، ج2، ص430؛ محمد باقر مجلسي، بحارالانوار، ج95، ص467.
6. جان گري، موفقيت و خوشبختي، ص64.
7. ميزان الحكمه، ج7، ص11، ح11756؛ محمد بن يعقوب كليني، الكافي، ج2، ص83، ح1.
8. ميزان الحكمه، ج7، ص11، ح11757.
9. ميزان الحكمه، ج12، ص411، ح20865؛ الكافي، ج2، ص53، ح2.
 

 

منبع:نشريه گلبرگ- ش124.